
ในยุคดิจิทัลที่ผู้เรียนและผู้อ่านเข้าถึงข้อมูลผ่านอุปกรณ์หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นคอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต หรือสมาร์ตโฟน การสร้าง E-book (หนังสืออิเล็กทรอนิกส์) ที่สามารถ “ตอบสนองต่ออุปกรณ์” หรือ Responsive E-book จึงกลายเป็นหัวใจสำคัญในการออกแบบสื่อการเรียนรู้ยุคใหม่ เพื่อให้ผู้อ่านได้รับประสบการณ์ที่ดีและสะดวกในการใช้งานในทุกแพลตฟอร์ม
การสร้าง E-book แบบ Interactive

E-book ในปัจจุบันไม่ได้จำกัดอยู่เพียงการอ่านตัวอักษรหรือดูภาพเท่านั้น แต่ยังสามารถเพิ่มความมีส่วนร่วม (Interactivity) เพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนมีปฏิสัมพันธ์กับเนื้อหา เช่น
- การคลิกเลือกคำตอบในแบบทดสอบออนไลน์
- การดูวิดีโอหรือฟังเสียงประกอบในแต่ละบท
- การเลื่อนภาพ แสดงภาพสามมิติ หรือใช้เทคนิค AR (Augmented Reality) เพื่อขยายความเข้าใจ
การสร้าง E-book แบบ Interactive สามารถทำได้ด้วยเครื่องมือหลากหลาย เช่น Adobe InDesign, Kotobee Author, Canva E-book, หรือ iSpring Suite ซึ่งช่วยให้ผู้ออกแบบสามารถผสมผสานข้อความ ภาพ เสียง วิดีโอ และลิงก์เชื่อมโยงภายในเล่มได้อย่างลงตัว
นอกจากนี้ การออกแบบให้ E-book แสดงผลได้อย่างเหมาะสมกับหน้าจอของอุปกรณ์ (Responsive Design) ก็เป็นสิ่งสำคัญ เช่น การปรับขนาดตัวอักษรอัตโนมัติ การจัดเรียงคอลัมน์ใหม่เมื่อแสดงผลในแนวตั้งหรือแนวนอน และการใช้เทคโนโลยี HTML5 เพื่อให้เนื้อหาสามารถทำงานได้ทั้งในระบบ iOS, Android และ Windows
การนำ TPCK Model มาใช้ผสมผสาน

การสร้าง E-book ที่มีประสิทธิภาพไม่ใช่เพียงเรื่องของเทคนิคเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องกับแนวคิดทางการศึกษา โดยเฉพาะ TPACK Model (Technological Pedagogical Content Knowledge) ซึ่งเป็นกรอบแนวคิดที่รวมองค์ความรู้ 3 ด้านเข้าด้วยกัน ได้แก่
- Content Knowledge (CK) — ความรู้ในเนื้อหาวิชาที่ต้องการนำเสนอใน E-book
- Pedagogical Knowledge (PK) — ความรู้ด้านวิธีการสอน การออกแบบกิจกรรม และการประเมินผล
- Technological Knowledge (TK) — ความรู้ด้านเทคโนโลยีและเครื่องมือดิจิทัลในการสร้างสื่อ
การผสมผสานทั้งสามองค์ความรู้นี้ จะช่วยให้ผู้ออกแบบสามารถสร้าง E-book ที่ไม่เพียง “สวยงามและใช้งานได้ดี” แต่ยัง “สอนและสร้างการเรียนรู้ได้จริง” ตัวอย่างเช่น
- ผู้ออกแบบอาจใช้เทคโนโลยี Interactive Quiz เพื่อประเมินความเข้าใจของผู้เรียนหลังอ่านจบแต่ละบท (TK + PK)
- การใช้วิดีโอจำลองสถานการณ์เพื่อเสริมความเข้าใจในบทเรียนวิทยาศาสตร์ (CK + TK)
- การออกแบบกิจกรรมอ่าน–ตอบคำถามแบบมีฟีดแบ็กอัตโนมัติ เพื่อฝึกกระบวนการคิดเชิงวิเคราะห์ (PK + CK + TK)
การใช้ TPCK Model ช่วยให้กระบวนการสร้าง E-book มีทิศทางที่ชัดเจน โดยมุ่งเน้นให้เทคโนโลยีเป็น “เครื่องมือสนับสนุนการเรียนรู้” ไม่ใช่เพียงสื่อประกอบการอ่านเท่านั้น

สรุป
การสร้าง E-book ที่ตอบสนองต่ออุปกรณ์ต่าง ๆ อย่างมีประสิทธิภาพ ควรให้ความสำคัญทั้งด้านเทคโนโลยี (Technology) และ การเรียนรู้ (Pedagogy) ไปพร้อมกัน การออกแบบให้ E-book มีความ Interactive และสอดคล้องกับ TPCK Model จะช่วยยกระดับการเรียนรู้ให้มีความน่าสนใจ มีส่วนร่วม และเกิดประสิทธิผลสูงสุด
ที่มา: starfishlabz.com
หากคุณต้องการให้ธุรกิจเข้าถึงกลุ่มลูกค้าบนโลกออนไลน์ สร้างผลลัพธ์ทางการตลาดได้อย่างยั่งยืน เรายินดีให้คำปรึกษาในสิ่งที่คุณต้องการ ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ :Tel. 093 696 4498 Line OA: https://lin.ee/po8XduU
E-mail: mongkontep@pkindev.com
Inverz Solutions Co., Ltd. ได้รับรางวัลการันตีมากมาย
